Znasz już HTML, CSS i trochę JavaScriptu. Może nawet zacząłeś pracę z Reactem i słyszałeś o Next.js. Wszystko idzie dobrze — aż trafiasz na skróty: CSR, SSR, SSG, renderowanie po stronie serwera, hydracja, SEO.
Brzmi to technicznie i onieśmielająco. A przecież chcesz tylko wiedzieć: jak najlepiej zbudować nowoczesną, wydajną i dostępną stronę internetową.
Ten artykuł to spokojne i rzeczowe wprowadzenie do tematu renderowania — bez żargonu, ale z konkretem.
W najprostszych słowach: renderowanie to proces przekształcenia kodu strony w to, co widzisz w przeglądarce. Chodzi o to, kiedy i gdzie tworzona jest zawartość widoczna dla użytkownika.
Trzy główne podejścia:
W podejściu SSR serwer generuje gotowy dokument HTML i przesyła go do przeglądarki. Użytkownik niemal natychmiast widzi pełną stronę z zawartością.
Typowe zastosowania: blogi, strony informacyjne, strony produktowe.
W CSR przeglądarka otrzymuje początkowo "szkielet" strony z minimalnym HTML i plikami JavaScript. Dopiero po załadowaniu i wykonaniu JS generowana jest dynamiczna treść.
Typowe zastosowania: panele administracyjne, dashboardy, aplikacje SPA.
SSG (Static Site Generation) to technika, w której strony są generowane raz — na etapie budowania aplikacji — i zapisywane jako statyczne pliki HTML. Są one potem szybko serwowane z CDN, co daje niesamowitą szybkość działania.
Typowe zastosowania: blogi, dokumentacje, strony firmowe.
Załóżmy, że tworzysz blog podróżniczy.
W SSR użytkownik wchodzi na stronę z artykułem o Barcelonie i natychmiast widzi nagłówki, zdjęcia i opisy. Cała treść została wygenerowana na serwerze i przesłana jako gotowy HTML. Działa to dobrze nawet przy słabym internecie.
W CSR użytkownik widzi początkowo jedynie nagłówek i pasek nawigacji. Przeglądarka pobiera JS, uruchamia go, a dopiero potem ładowana jest treść artykułu. Użytkownik może widzieć przez kilka sekund komunikat typu "ładowanie treści...".
W SSG cała treść artykułu o Barcelonie została wygenerowana wcześniej i jest gotowa do natychmiastowego wyświetlenia z CDN. Użytkownik dostaje stronę szybciej niż w SSR, a serwer nie musi nic przeliczać w czasie rzeczywistym.
Taki kontrast pokazuje, jak kluczowy jest wybór odpowiedniego podejścia do renderowania.
Hydracja (z ang. hydration) to proces, w którym statyczna strona HTML — wygenerowana wcześniej (np. przez SSR lub SSG) — „ożywa” po załadowaniu JavaScriptu w przeglądarce. Dzięki temu elementy strony stają się interaktywne: działają formularze, przyciski, menu rozwijane, itd.
Bez hydracji strona może wyglądać poprawnie, ale nie będzie reagować na działania użytkownika.
Hydracja jest więc kluczowa w SSR i SSG — pozwala połączyć szybki czas ładowania treści (jak w stronach statycznych) z dynamiczną interaktywnością znaną z aplikacji SPA.
Coraz częściej łączy się zalety SSR, CSR i SSG w jednej aplikacji. Frameworki takie jak Next.js (dla Reacta) czy Nuxt.js (dla Vue) umożliwiają mieszane podejście.
To podejście nosi nazwę hybrydowego renderowania.
W praktyce oznacza to łączenie różnych strategii renderowania w jednej aplikacji — w zależności od potrzeb konkretnej strony lub komponentu.
Można też spotkać się z terminami takimi jak:
ISR (Incremental Static Regeneration) — pozwala na aktualizowanie statycznych stron bez konieczności pełnego przebudowania całej aplikacji. Umożliwia dynamiczne odświeżanie wybranych treści w tle.
Server Components — komponenty Reacta renderowane wyłącznie po stronie serwera. Pozwalają zmniejszyć wagę przesyłanego JavaScriptu i poprawić wydajność.
Taki miks technologii pozwala zoptymalizować czas ładowania strony, poprawić SEO i zredukować koszty utrzymania infrastruktury.
W klasycznym modelu działania aplikacji webowej mamy do czynienia z komunikacją typu klient-serwer:
Różnica między SSR, CSR a SSG polega więc na tym, gdzie i kiedy generowana jest treść strony:
To podejście klient-serwer stanowi fundament działania nowoczesnych aplikacji internetowych.
Bez względu na technikę renderowania, zadbaj o:
<nav>
, <main>
, <article>
).alt
) dla obrazków.Dostępność to nie luksus, ale fundament. Dla wielu użytkowników to jedyny sposób na korzystanie z Twojej strony.
Cecha | SSR | CSR | SSG |
---|---|---|---|
Miejsce renderowania | Serwer | Przeglądarka | Podczas builda |
Czas do pierwszej treści | Krótki | Dłuższy | Natychmiastowy |
Interaktywność | Po hydracji | Po załadowaniu JS | Po hydracji |
SEO | Doskonałe | Może wymagać dodatkowych zabiegów | Doskonałe |
Obciążenie serwera | Większe | Mniejsze | Zerowe |
Złożoność implementacji | Średnia | Niska (ale gorsze UX) | Średnia |
Zrozumienie SSR, CSR i SSG pozwala dobrać najlepszą strategię do projektu, poprawić wydajność, SEO i wrażenia użytkownika. To fundament nowoczesnego frontendu.
Bądź na bieżąco z artykułami